ျမန္မာကုမၸဏီ ၆၀၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ေလ့လာသည့္ ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ ပထမအႀကိမ္ အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) ထုတ္ျပန္
တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေလ့အထမ်ားဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္သည့္ ျမန္မာ့ကုမၸဏီ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ေလ့လာသည့္ ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ (TiME) ပထမအႀကိမ္ အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္း တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) က ယေန႔ထုတ္ျပန္လုိက္ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈအဖြဲ႕ႀကီး (TI) မွ ခုိင္ခုိင္မာမာရွိသည့္ စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ပုံ အဆင့္ဆင့္ကို နည္းယူထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဦးဦးဖ်ားဖ်ား ျပဳလုပ္ေသာ အစီရင္ခံစာသည္ အဂတိလုိက္စားမႈတုိက္ဖ်က္ေရး၊ အဖြဲ႕ အစည္းဆုိင္ရာပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ လူ႔အခြင့္ အေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ (HSE) ဆုိင္ရာကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္ၿပီး သတင္း အခ်က္ အလက္မ်ားကုိ ကုမၸဏီ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားတြင္ မည္မွ်ထုတ္ျပန္ထားသည္ကုိ ေလ့လာသုံးသပ္ထားသည္။ ယခုသုေတသန ျပဳလုပ္ရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ယင္းနယ္ပယ္မ်ားတြင္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို တုိးျမွင့္ေအာင္ တုိက္တြန္းအားေပးရန္ျဖစ္သည္။
ကေမၻာဇ၊ ပါရမီ (Parami) ႏွင့္ မက္စ္ျမန္မာတုိ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ငန္းပမာဏႀကီးမားသည့္ ျမန္မာကုမၸဏီကုိးခုက ယင္းကိစၥ ရပ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ၄င္းတုိ႔၏ မူ၀ါဒမ်ား၊ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ အေလ့အထမ်ားဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား သိသိ သာသာ ထုတ္ျပန္ထားသည္ကို အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း လုပ္ငန္းပမာဏ ႀကီးမားသည့္္ ကုမၸဏီ ၆၀ တြင္ ၂၅ ခုမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ပက္သက္ၿပီးလုံး၀ထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိဘဲ ၀ဘ္ဆုိဒ္ပင္မရွိ သည့္အတြက္ ေလ့လာမႈတြင္ သုည သာရရွိသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ အျခားကုမၸဏီအေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ေယဘုယ်အားျဖင့္ အဂတိလုိက္စားမႈတုိက္ဖ်က္ေရး သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈတုိ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္အနည္းငယ္ကိုသာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ အေတာ္ပင္ပူပန္စရာေကာင္းေသာကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေျမယာရယူျခင္းအပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္မ်ား၊ က်န္းမာေရး၊ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာနယ္ပယ္မ်ားတြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ဌာနက မူ၀ါဒအပုိင္းကိုသာမက ၄င္းတုိ႔၏ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ပက္သက္ေသာ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေထာက္အထားမ်ားကိုၾကည့္ရႈသည့္အတြက္ ယင္းနယ္ပယ္မ်ားတြင္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ အမွတ္အနည္းငယ္ သာရၾကသည္။
“အခုလုိ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ တုိင္းျပည္ကခ်မွတ္ထားတဲ့လုိအပ္ခ်က္မရွိေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြ နဲ႔အညီ သူတုိ႔ရဲ႕ ေကာ္ပုိရိတ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ျမဲေရး အေလ့အထေတြနဲ႔ ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရးေတြမွာ အဆင့္ျမွင့္ၿပီး ပုိၿပီးပြင့္လင္းျမင္သာရမယ့္ ခရီးတစ္ခုကုိစတင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီကုမၸဏီေတြကို ကၽြန္မတုိ႔ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ ဒီခရီးကို ေျခလွမ္းမစရ ေသးတဲ့ ကုမၸဏီေတြကလည္း စတင္ေလွ်ာက္လွမ္းၾကမယ္လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လာမည့္လေတြမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ တုိးျမင့္ဖုိ႔ သူတုိ႔ေတြလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မ်က္ႏွာစာေတြနဲ႔ အဂတိလုိက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ဆုိင္ရာအေကာင္းဆုံးအေလ့အထေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီး ျမန္မာကုမၸဏီေတြကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) က ေနာက္ထပ္အၾကံျပဳခ်က္ေတြေပးသြားမွာပါ” လုိ႔ ျမန္မာ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္း က႑တာ၀န္ယူမႈရွိေရးအေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)၏ ဒါရုိက္တာ ဗစ္ကီဘုိမန္က ေျပာသည္။
“ဒါဟာ ကုမၸဏီေတြသတင္းအခ်က္အလက္ထုတ္ျပန္မႈအေပၚေလ့လာမႈတစ္ခါ။ ဒီနယ္ပယ္ေတြမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ တကယ့္ စြမ္းေဆာင္ ရည္ကုိ ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈတစ္ခု လုပ္ေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ ၀န္ထမ္းအားလုံးက သိရွိနားလည္ၿပီး ကုမၸဏီရဲ႕ ေန႔စဥ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈေတြမွာ က်င့္သုံးျခင္းမရွိရင္ေတာ့ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရန္ ကတိက၀တ္ေတြဟာ ဘာအဓိပၸာယ္မွမရွိပါ ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီကုမၸဏီေတြလုပ္ ျပည္သူနဲ႔ဆုိင္တဲ့လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အရာေတြကိုေလ့လာၿပီး အဲဒီအရာေတြကိုတာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ေစဖုိ႔ ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ကၽြန္မတုိ႔တုိက္တြန္းလုိ႔ပါတယ္” ဟု သူမက ဆုိသည္။ ေလ့လာမႈကို ၂၀၁၅ တြင္လည္း ထပ္မံျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေအာင္မည္သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ဆုိေသာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) က ႀကဳိဆုိပါသည္။
ေနာက္ခံအေၾကာင္း
၁။ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရရိွေရးအေထာက္အကူျပဳဌာန(MCRB)ကို ယူေကအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ (Institute of Human Rights and Business)ႏွင့္ ဒိန္းမတ္လူ႔ အခြင့္အေရး အဖဲြ႕အစည္း(Danish Institute of Human Rights)တို႔ ပူးေပါင္းဖဲြ႔စည္းၿပီး ယူနိုက္တက္ကင္းဒမ္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေဝ၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ နယ္သာလန္၊ အိုင္ယာလန္တို႔က ေထာက္ပံ့ေပးပါသည္။ ျပည္တြင္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားေပၚမႈတည္၍ ႏိုင္ငံတကာ စံခိ်န္စံညႊန္းနွင္႔အညီ တာဝန္ယူမႈရိွေသာစီးပြားေရး က်င့္ဝတ္မ်ားပၚေပါက္လာရန္ လိုအပ္ေသာအသိပညာ၊ စြမ္းရည္္၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ျခင္းမ်ားကို အားေပးၿပီးထိေရာက္အသံုးတည့္သည့္ အခင္းအက်င္းတစ္ခု ဖန္တီးေပးလိုေသာ ရည္ရြက္ ခ်က္ျဖင့္ ဤဌာနကိုတည္ေထာင္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ (MCRB)သည္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမ်ားနွင့္ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဘက္လိုက္မႈကင္းသည့္ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
၂။ ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ေသာ ဝင္ေငြခြန္အမ်ားဆံုး ေပးေဆာင္သူစာရင္း (၁ဝဝ)နွင့္ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္း ခြန္အမ်ားဆံုး ေပးေဆာင္သူစာရင္း(၁ဝဝ)ကို အေျခခံကာ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္မည့္ကုမၸဏီမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါသည္။ ယင္း ကုမၸဏီမ်ား၏ ကုမၸဏီခြဲမ်ားကိုလည္း မိခင္ကုမၸဏီတစ္ခုတည္းေအာက္တြင္္ ထည့္သြင္းပါသည္။ အခြန္အမ်ားဆံုး ေပးေဆာင္ သူ စာရင္းတြင္ မပါဝင္ေသာကုမၸဏီၾကီးမ်ားကိုလည္း ဤစီမံခ်က္တြင္ထည့္သြင္းထားသည္။ စီမံခ်က္တြင္ပါဝင္ေသာ ကုမၸဏီ မ်ားကိုသိရိွလိုပါက https://www.myanmar-responsiblebusiness.org တြင္ၾကည့္ရႈနိုင္ပါသည္။
၃။ ကုမၸဏီ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားတြင္ ရွာေဖြေလ့လာသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား/ေမးခြန္းမ်ားစာရင္းကုိလည္း အစီရင္ခံစာ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၄။ ေလ့လာမႈျပဳလုပ္သည္ကို ကုမၸဏီမ်ားအား မတ္လတြင္အေၾကာင္းၾကားခဲ့ၿပီး ေမ/ဇြန္တြင္ ၄င္းတုိ႔၏၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားကို ေလ့လာမႈမွရရွိသည့္ အၾကမ္းဖ်င္းေတြရွိခ်က္မ်ားကို ေပးပုိ႔ခဲ့ပါသည္။ မွတ္ခ်က္ေပးရန္ သို႔မဟုတ္ ၄င္းတုိ႔၏ ၀ဘ္ဆုိဒ္တြင္ ေနာက္ထပ္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားထပ္ျဖည့္ရန္ ကုမၸဏီမ်ားကို ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါသည္။ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားရွိ ေလ့လာရာတြင္ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔အထိထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကိုသာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားခဲ့ပါ သည္။
၅။ ကုမၸဏီ၏ အဂတိလုိက္စားမႈတုိက္ဖ်က္ေရးထုတ္ျပန္ျခင္းအေလ့အထမ်ား၊ ကုမၸဏီခြဲမ်ားႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သုိ႔ ကုမၸဏီလုပ္ငန္းမ်ားကုိ စီမံေဆာင္ရြက္ပုံႏွင့္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံခ်င္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ၄င္းတုိ႔ထုတ္ျပန္ သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္ အဆင့္စသည္တုိ႔ကို ေလ့လာဆန္းစစ္သည့္ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အဖြဲ႕ႀကီး ( Transparency International) ၏ Transparency in Corporate Reporting study သည္ (© Transparency International. All Rights Reserved) မူပုိင္ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္သိရွိလုိပါက http://www.transparency.org တြင္ ၾကည့္ရႈေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
ဆက္သြယ္ရန္
၀င္းေက်ာ္ေက်ာ္၊ ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္မန္ေနဂ်ာ
၀၉၄၂၁၁၂၇၅၄၂ သို႔မဟုတ္ [email protected] ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းႏိုင္ပါသည္။
ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ
- 2022 Pwint Thit Sa / Transparency in Myanmar Enterprises
- uab Tops the 2020 Pwint Thit Sa / Transparency In Myanmar Enterprises Ranking
- 2020 Pwint Thit Sa / Transparency in Myanmar Enterprises
- Corporate Disclosure in Myanmar – Regulatory Requirements and Sustainability Leadership
- Disclosure of Company Information Leads to Better Business Reporting and a Better Investment Climate