ပြင့္သစ္စစီမံကိန္းလတ္တေလာေတြ႕ရွိခ်က္- လုပ္ငန္းပမာဏ အႀကီးမားဆုံးျမန္မာကုမၸဏီမ်ား၏ ထက္၀က္နီးပါးခန္႔တြင္ ၀ဘ္ဆုိဒ္မရွိေသး
Six weeks into the project, we have reviewed the websites of 60 Myanmar companies that are significant players in the country’s economy. We have found that only 34 of them i.e. just over half have websites.
ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား အဂတိလုိက္စားမႈတုိက္ဖ်က္ေရး၊ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လုံၿခဳံစိတ္ခ်မႈႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာနယ္ပယ္မ်ားတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈတုိးျမွင့္ေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး မတ္လ၁၈ရက္ ေန႔က စတင္ခဲ့သည့္ ပြင့္သစ္စစီမံခ်က္ (TiME) ၏ လတ္တေလာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ျမန္မာ့စီးပြားေရး က႑တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)က ယေန႔ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။ စီမံခ်က္သည္ ယင္းကုမၸဏီ တုိ႔၏ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားတြင္ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ယင္းတုိ႔၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံၿပီး ကုမၸဏီမ်ားကို အမွတ ္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။
“စီမံခ်က္ကာလသီတင္းပတ္ ေျခာက္ပတ္ရွိတဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာထင္ရွားတဲ့လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီ ၆၀ ရဲ႕၀ဘ္ဆုိဒ္ေတြကို ကၽြန္မတုိ႔သုံးသပ္ၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲက တစ္၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ျဖစ္တဲ့ ကုမၸဏီ ၃၄ ခုပဲ ၀ဘ္ဆုိဒ္ရွိတာကို ကၽြန္မတုိ႔ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲကတစ္ခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ကုမၸဏီဒါမွ မဟုတ္ အုပ္စုရဲ႕ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပုံနဲ႔ ပက္သက္ၿပီးအေသးစိတ္ကို ၀ဘ္ဆုိဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕က ေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕အဂတိလုိက္စားမႈတုိက္္ဖ်က္ေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလြန္နည္းတဲ့ အေရအတြက္ကပဲ တာ၀န္ယူမႈရွိတဲ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ အျခားအေလ့အထေတြကုိေဖာ္ျပဖုိ႔ ၀ဘ္ဆုိဒ္ကိုသုံးၾကပါ တယ္”လုိ႔ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန(MCRB)၏ ဒါရုိက္တာဗစ္ကီဘုိးမင္းက ေျပာသည္။
“ဒါေပမယ့္ စီမံခ်က္နဲ႔ပက္သက္ၿပီးေဆြးေႏြးဖုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ ဘယ္လုိတုိးျမွင့္ႏိုင္မလဲဆုိတာ ေဆြးေႏြး ဖုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ကိုဆက္သြယ္ထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြကိုေတာ့ အားေပးသြားမွာပါ။ ဒါဟာပြင့္သစ္စစီမံခ်က္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ကုမၸဏီေတြမွာ လက္ရွိက်င့္သုံးေနတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့အေလ့အထေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အျခားသူေတြရဲ႕ အေလ့အထေကာင္းေတြကို လက္ခံဖုိ႔အားေပးသြားဖုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္” ဟုသူမကေျပာသည္။
“ကၽြန္မတုိ႔စီမံခ်က္ရဲ႕ ေနာက္အဆင့္အေနနဲ႔ ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕အၾကမ္းဖ်င္းေတြရွိခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ေမလပထမပတ္မွာ ကုမၸဏီေတြကို ဆက္သြယ္သြားပါမယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို အီးေမးလ္နဲ႔ေရာစာနဲ႔ပါ သူတုိ႔ဆီ ေပးပုိ႔သြားမွာပါ။ ကၽြန္မတုိ႔ကိုေနာက္ထပ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြထပ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕၀ဘ္ဆုိဒ္ေတြမွာတင္ဖုိ႔ သူတုိ႔ကုိဖိတ္ေခၚသြားမွာပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ တစ္ခ်ဳိ႕ကုမၸဏီေတြမွာ ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ တာ၀န္ယူမႈရွိ တဲ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမူ၀ါဒေတြ ရွိၿပီးသားျဖစ္မယ္လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီဲမူ၀ါဒေတြကို ထုတ္ျပန္ရင္ လည္း သူတုိ႔အတြက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္း နာမည္ဂုဏ္သတင္းတန္ဖုိး ရရွိႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈရွိ တဲ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမူ၀ါဒေတြကို ထုတ္ျပန္္ျခင္းအားျဖင့္ ပိုမုိက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကုိ အက်ဳိးျပဳ ႏိုင္ေၾကာင္း ကုမၸဏီေတြက သတိျပဳမိပံု မရပါဘူး” ဟုဗစ္ကီကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအဆုံးသတ္အခ်ိန္အထိ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားပုိမုိထုတ္ျပန္ေပးရန္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ႏွစ္လ အခ်ိန္ရေသးသည္။ စီမံခ်က္ရလဒ္မ်ားကိုဇူလုိင္လတြင္ ထုတ္ျပန္မည္ျဖစ္သည္။ စစ္တမ္းကုိ ၂၀၁၅ တြင္လည္း ထပ္မံျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
ေနာက္ခံအေၾကာင္း
၁။ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရရိွေရးအေထာက္အကူျပဳဌာန(MCRB)ကို ယူေက အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ (Institute of Human Rights and Business)ႏွင့္ ဒိန္းမတ္လူ႔ အခြင့္အေရးအဖဲြ႕အစည္း(Danish Institute of Human Rights)တို႔ ပူးေပါင္းဖဲြ႔စည္းၿပီး ယူနိုက္တက္ကင္းဒမ္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေဝ၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ နယ္သာလန္၊ အိုင္ယာလန္တို႔က ေထာက္ပံ့ေပးပါသည္။ ျပည္တြင္း လိုအပ္ခ်က္မ်ား ေပၚမႈတည္၍ ႏိုင္ငံတကာစံခိ်န္စံညႊန္းနွင္႔အညီ တာဝန္ယူမႈရိွေသာစီးပြားေရး က်င့္ဝတ္မ်ားပၚေပါက္လာရန္ လိုအပ္ေသာအသိပညာ၊ စြမ္းရည္္၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ျခင္းမ်ားကို အားေပးၿပီးထိေရာက္အသံုးတည့္သည့္ အခင္းအက်င္း တစ္ခုဖန္တီးေပးလိုေသာရည္ရြက္ခ်က္ျဖင့္ ဤဌာနကိုတည္ေထာင္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ (MCRB)သည္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမ်ားနွင့္ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဘက္လိုက္မႈကင္းသည့္ အဖဲြ႕ အစည္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
၂။ ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနကထုတ္ျပန္ေသာ ဝင္ေငြခြန္အမ်ားဆံုးေပးေဆာင္သူစာရင္း (၁ဝဝ)နွင့္ ကုန္သြယ္
လုပ္ငန္းခြန္ အမ်ားဆံုးေပးေဆာင္သူစာရင္း(၁ဝဝ)ကို အေျခခံကာစီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္မည့္ကုမၸဏီမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ ပါသည္။ ယင္းကုမၸဏီမ်ား၏ကုမၸဏီခြဲမ်ားကိုလည္း မိခင္ကုမၸဏီတစ္ခုတည္းေအာက္တြင္္ ထည့္သြင္းပါသည္။ အခြန္အမ်ားဆံုးေပးေဆာင္သူစာရင္းတြင္ မပါဝင္ေသာကုမၸဏီၾကီးမ်ားကိုလည္း ဤစီမံခ်က္တြင္ထည့္သြင္း ထားသည္။ စီမံခ်က္တြင္ပါဝင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ားကိုသိရိွလိုပါက https://www.myanmar-responsiblebusiness.org တြင္ၾကည့္ရႈနိုင္ပါသည္။
၃။ ကုမၸဏီမ်ား၏ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာကို မူတည္၍စစ္တမ္းျပဳစုမည္ဆုိသည့္ ေမးခြန္းမ်ားကို MCRBဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ ရွာေဖြၾကည့္ရႈနိုင္ပါသည္။ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ပက္သက္၍လည္းေကာင္း၊ စီမံခ်က္တြင္ပါဝင္ေသာ ကုမၸဏီစာရင္းမ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍လည္းေကာင္း၊(သို႔မဟုတ္) အျခားေသာမည္သည့္ ကုမၸဏီ မ်ားကို ဤစီမံခ်က္၏ကုမၸဏီမ်ားစာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းသင့္သည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း လူၾကီးမင္း တို႔၏အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚအပ္ပါသည္။ ထိုအၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို([email protected]) ဤသုေတသနွင့္ပတ္သက္၍ စီမံခ်က္တြင္ ပါဝင္ေသာကုမၸဏီမ်ားအား ၄င္းတို႔၏ရလဒ္မ်ားကို ဧျပီ၊ေမလတြင္ အေၾကာင္းၾကားမည္ျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားေပၚတြင္ လိုအပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္မ်ား ထည့္သြင္းျခင္း၊ ထပ္မံျဖည့္စြက္ျခင္းမ်ားကိုေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္အေရးေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ ဤျဖည့္စြက္ထည္႔ သြင္းျခင္းမ်ားေပၚမူတည္၍ ေနာက္ဆံုးရလဒ္မ်ားကိုဇူလိုင္လတြင္ တရားဝင္ေၾကညာသြားမည္ျဖစ္သည္။
သတင္းမီဒီယာမ်ားအတြက္
ဤစီမံကိန္းနွင့္ပတ္သက္၍ ပိုမိုသိရိွလိုပါက ဝင္းေက်ာ္ေက်ာ္ (ပြင့္သစ္စစီမံခ်က္ မန္ေနဂ်ာ)
ဖုန္းဝ၉၄၂၁၁၂၇၅၄၂ ([email protected]) သို႔ဆက္သြယ္ေမးျမန္းႏုိင္ပါသည္။
ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ
- 2022 Pwint Thit Sa / Transparency in Myanmar Enterprises
- uab Tops the 2020 Pwint Thit Sa / Transparency In Myanmar Enterprises Ranking
- 2020 Pwint Thit Sa / Transparency in Myanmar Enterprises
- Corporate Disclosure in Myanmar – Regulatory Requirements and Sustainability Leadership
- Disclosure of Company Information Leads to Better Business Reporting and a Better Investment Climate