ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈျခင္း

ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရးအေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)သည္ မတ္လ (၅)ရက္ေန႕တြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈနွင့္ ကုမၸဏီမ်ားညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန -ရန္ကုန္ (DICA)  ရံုး၌ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ အလုုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ ကို ေန႔ဝက္ၾကာ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ   ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံနႈႏွင့္  ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန (DICA) ႏွင့္ပတ္ဝန္း ထိန္းသိမ္းေရးဦး စီးဌာန(ECD) တို႕မွ အရာထမ္းႏွင့္အမႈထမ္း  (၇၀) ဦး တက္  ေရာက္ခဲ့သည္။ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ အဆိုျပဳခ်က္တင္သြင္းရာတြင္ DICA ကစစ္ေဆးရာ၌  ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္အညီ ျဖစ္ေစရန္အတြက္လည္း စိစစ္ရသည္ ျဖစ္ရာ DICA ၏အခန္းက႑ကို ဦးတည္ၿပီး ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ 

ျမန္မာနိင္ငံရွိ အခ်ိဳ႕ေသာစီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားသည္  ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာမ်ားအေပၚသို႕မည္သို႕ေသာ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိေနႏိုင္သည္ ဆိုသည္ကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ လူထုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာဆိုင္မ်ား မွ သိရွိနားလည္ႏို္င္ ရည္ရြယ္၍ MCRB ၏လတ္တေလာထုတ္ေဝထားေသာ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဆိုင္ရာ အႏွစ္ခ်ဳပ္စာတမ္း (ယခု ျမန္မာဘာသာ ႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးရရွိေနျပီျဖစ္သည္) အေပၚတြင္ အေျခခံျပီး ပို႔ခ်ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ ေဂဟစနစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ ႏွင့္ ျမန္မာ ျပည္သူလူထုအတြက္သာမက တိုင္းျပည္တြင္ ေရရွည္တည္တံ့ၿပီး တာဝန္ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းေပၚေပါက္ရန္အတြက္ လည္းအလြန္အေရးႀကီး ေၾကာင္းကို ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မာလာမ်ိဳးညႊန္႕ ႏွင့္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦး တို႕၏ အဖြင့္မိန္းခြန္းတြင္ အေလးေပးကာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

စီမံကိန္းအားေဆာင္ရြက္သူမ်ားသည္ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို မည္သို႕ အနည္းဆံုးျဖစ္ ေအာင္  ေဆာင္ရြက္မည္ (သို႕) ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ စသည္တို႔ကို MCRB ၏ ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ ဗစ္ကီ ဘိုမန္က ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲ၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ပို႔ခ်ခဲ့သည္။  ထို႕အျပင္ မတူညီေသာ  လုပ္ငန္း႑မ်ားမွ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႕ေသာ ထိခိုက္မႈ ရွိႏို္င္မည္၊ ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ မည္သို႕ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္သည္ စသည္တို႔ကို ဥပမာမ်ားျဖင့္ ရွင္းလင္းပို႔ခ်ခဲ့သည္။  

စီမံကိန္းတစ္ခုက  ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႕ ထိခိုက္ႏိုင္မႈရွိႏိုင္သည္၊  စီမံကိန္းကို   ေရွာင္ရွားရန္၊  မျပဳလုပ္ရန္၊ တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရွားရန္  (သို႕မဟုတ္)  ေလွ်ာ့ခ်ရန္ (သို႕မဟုတ္) ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား  ေလ်ွာ့ခ်ရန္ စသည္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ႐ိုးသားမွန္ကန္စြာ စိစစ္ဆံုးျဖတ္ရန္ လိုအပ္ၿပီး ၎သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဥပေရ အရ လည္း လိုအပ္သည့္ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္သည္ဟု အေလးေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Asian Research Institute for Environmental Law ၏ ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန (သယံဇာတႏွင့္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန) တြင္ ဥပေဒေရးရာ ကာလရွည္ အတိုင္ပင္ခံလည္း  ျဖစ္သည့္ Mr. Matthew Baird ကလည္း MCRB ပူးေပါင္း၍   ျမန္မာ့ဥပေဒ မူေဘာင္မ်ား(MIC, EIA, စသျဖင့္…) ႏွင့္ (DICA)၊ (ECD) နွင့္ အျခားေသာ အစိုးရ၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားတြင္  ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႕ လမ္းညႊန္ခ်က္ ခ်မွတ္ထားသည္ ဆိုသည္ကို  ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဗစ္ကီဘိုမန္ ကဲ့သို႔ပင္ မက္သရူး ကလည္း ဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ လူမႈသက္ေရာက္မႈ၊ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကာလအတြင္း ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚသက္ေရာက္မႈမ်ားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ျခင္းက အေရးပါၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန(ECD) ၏ တရားဝင္ မွတ္ခ်က္ကလည္း ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈွႏွင့္ကုမၸဏီမ်ားညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန (DICA)အေနျဖင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ အဆိုျပဳခ်က္တစ္ခုကို အတည္ျပဳေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ အေရးပါေၾကာင္း စသည္တို႕ကို  အေလးထား ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့သည္။

အႀကီးစားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္း အဆိုျပဳခ်က္  ေတာင္းဆိုလာမႈကိုဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ DICA ၏အရာထမ္းႏွင့္ အမႈထမ္းမ်ားကို အဖြဲ႕မ်ားခြဲေစျပီး ဦးေႏွာက္မုန္တိုင္းဆင္ ဥာဏ္ရည္ေသြး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေနာက္ဆံုးအပိုင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၎က႑တြင္ DICA, ECD ႏွင့္ ရင္းႏွီးႁမွဳပ္ႏွံသူ စေသာ သက္ဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္သူမ်ားတစ္မ်ိဳးခ်င္းစီအတြက္  ရင္းႏွီးႁမွဳပ္ႏွံမႈ အဆို စိစစ္ရာတြင္ မည္သုိ႕ လုပ္ေဆာင္သင့္္သည္ ဆိုသည္ကို နမူနာေလ့လာရန္ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာခဲ့သည္။

ထိုေန႕ညေနပိုင္းတြင္ Goethe Unistitute Yangon ၌ က်င္းပေသာ စကားဝိုင္းေဆြေႏြးပြဲတြင္လည္း ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရာတြင္ မည္သည့္ နည္းဗ်ဴဟာက်ေသာခ်ဥ္းကပ္မႈ ျဖစ္ေစရန္ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ ဆိုသည္ကို ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ေဆြးေႏြးရာတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေပၚသက္ေရာက္မႈမ်ားအား

မည္သို႔ စည္းမ်ဥ္းကန္႔သတ္ ထိန္းသိမ္းမည္၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကလည္း ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူကာ ျပန္လည္ထုတ္ျပန္ျခင္း တြင္ ပါဝင္ၿပီး ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ႏိုင္သလို ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အစိုးရမဟုုတ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ရန္ပံုုေငြရွာေဖြေပးျခင္း မ်ား၊ ေဂဟစနစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ ေငြေၾကးေပးေဆာင္ျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ payments for ecosystems services (PES)ေခၚ ေဂဟစနစ္ဝန္ေေဆာင္မႈ အစီအစဥ္မ်ား မရွိေသးစဥ္တြင္ ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မ်ားကုမၸဏီ မ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားၾကားတြင္ ရွိေနေသာ မိတ္ဖက္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအေၾကာင္း ကိုမီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ျပီး၊ ၂၀၁၅မွ ၂၀၁၇ ကာလတြင္ ကုုမၸဏီ ခုႏွစ္ခု သည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္း၌ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕စမ္းသပ္ တူးေဖာ္ရန္ လိုအပ္ေသာ အလ်က္အလက္မ်ားကို Marine Mammal Observers အဖြဲ႕မွ ရယူ စုစည္းျခင္းမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္ကို ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့သည္။

သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာႏွင့္ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို စီမံခန္႕ခြဲျခင္းႏွင့္ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမ်ား ေပၚေပါက္လာေစရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံဥပေဒေရးရာမူေဘာင္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏို္င္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား ရႈေထာင့္ေပၚတြင္အေျခခံကာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ အစိုးရ အရာရွိမ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ စကားဝိုင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္ သင္တန္းမ်ားလည္း MCRBတြင္ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ ၎အခြင့္အလမ္းကို စိတ္ဝင္စားမႈရွိပါက MCRB အဖြဲ႕၏ အီးေမးလ္ လိပ္စာ သို႕ ဆက္သြယ္စံုစမ္းႏိုင္ပါသည္။

ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ

• MCRB မွ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ စာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္အား ထုတ္ျပန္ျခင္း
• ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတို႔ႀကားရွိ အဆက္အသြယ္မ်ားအား ခိုင္မာအားေကာင္းေစျခင္း

Share:

ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ သတင္းေဆာင္းပါး

မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ျမႇင့္တင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္၍ ဒုတိယအႀကိမ္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခု က်င္းပခဲ့

ဆက္လက္ေဖာ္ျပမည့္ သတင္းေဆာင္းပါး

“ဆႏၵအေလ်ာက္ေလးစားလုိက္နာႏုိင္ေသာ လံုျခံဳေရးႏွင့္္ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အေျခခံမူမ်ား” အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြတြင္ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းမ်ားအတြင္း ကုမၸဏီႏွင့္ ရပ္ရြာအသိုင္းအဝိုင္းၾကား ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားလာေစႏိုင္သည့္ တြန္းအားမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စိုးရိမ္ခ်က္မ်ားကို အရ