ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၉) ရက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ခ်က္ထရီယံဟိုတယ္၌ ကုမၸဏီအခ်ိဳ႕၊ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၊ အစိုးရႏွင့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္အပိုင္း (၁) စီမံကိန္းတြင္ပါ၀င္သည့္ တသီးပုဂၢလ ပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေသာ အစည္းအေ၀းတစ္ခုကို ျမန္မာ့စီးပြားေရး က႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရးအေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB ) ကက်င္းပခဲ့သည္။ တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ စကား၀ိုင္းမ်ာအတြက္ ၾကားေန၍ လြတ္လပ္ေသာ အခင္းအက်င္းတစ္ခု ေထာက္ပ့ံရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားကိုသိရွိလာေစၿပီး လက္ေတြ႔က်င့္သံုးႏုိင္ေရး အားေပးရန္ျဖစ္ေသာ (MCRB )၏ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္မ်ား ႏွင့္အညီ စီမံကိန္းတြင္ပါ၀င္သူမ်ား၏ေတာင္းဆိုမႈအရ အစည္းအေ၀းက်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အစည္အေ၀းကို သီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျမန္မာ-ဂ်ပန္ သီလ၀ါ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုမၸဏီ၊ ေပါင္းကူး၊ Earthrights International၊ (ေက်ာက္တန္းအေျခစိုက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ သည့္) ေရႊေမွာ္၀န္း၊ International Alert ၊ International Physicians for Human Rights၊ ဂ်ိဳက္ကာ မွ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားအဖြဲ႕/ နိပြန္ကိုအိ၊ TWA Consultancy၊ Social Clarity ႏွင့္ Reeman Consulting တို႔မွ တက္ ေရာက္ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ေဒသခံဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ဆရာေတာ္ဦးစႏၵာ၀ရ ႀကြေရာက္ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ရာ အစည္းအေ၀းမွာ ဂုဏ္ ယူဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ တက္ေရာက္သူမ်ားကလည္း အထူးစီးပြားေရးဇုန္ကို ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားအတိုင္း ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္ထည္ေဖာ္တည္ေထာင္ႏိုင္ေရး၊ အထူးသျဖင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးေရးႏွင့္ စီမံကိန္း ေၾကာင့္ထိခိုက္ခံရေသာ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ား၏ထိခိုက္သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းေရးဆိုင္ရာ ဘံုေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း မွ်ေ၀ခဲ့ၾကသည္။

ထို႔အတူ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္အပိုင္း (၁) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕ခံရသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တက္ ေရာက္လာသူမ်ားက ၄င္းတို႔၏ဦးစားေပးအခ်က္မ်ား၊အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္မႈ (concerns) စေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို မွ်ေ၀ခဲ့သည္။ TWA က ၂၀၁၄၊ေအာက္တိုဘာက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ တတိယအဖြဲ႔အစည္း အေနျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈ စစ္တမ္း၏ရလဒ္မ်ား ႏွင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ယူထား သည့္ ကနဦးစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွရရွိေသာ အိမ္ေထာင္စု၀င္ေငြမ်ားႏွင့္ အေျခအေနမ်ားကို  ႏွိဳင္းယွဥ္ၿပီး  တင္ျပခဲ့သည္။ ၄င္းအစီရင္ခံစာကို (http://myanmarthilawa.com) တြင္ မၾကာမီရရွိႏိုင္ပါမည္။

ဂ်ိဳက္ကာ မွ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားအဖြဲ႕က မူလ၀င္ေငြျပန္လည္ရရွိေရးအစီအစဥ္၏ ေရရွည္တည္ၿမဲေသာ အသက္ ေမြး၀မ္းေၾကာင္းႏိုင္မႈနည္းလမ္းကို တင္ျပခဲ့သည္။ သီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီကလည္း ဇုန္အတြင္းရွိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ တိုးတက္လာေသာေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို တင္ျပရာ အစညး္အေ၀းက်င္းပသည့္ ေန႔အထိ ကုမၸဏီ၃၅ခုက စိတ္၀င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပၾကၿပီး၊ ၁၅ခုမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိ ေနၿပီျဖစ္သည္။စက္ရံုႏွစ္ခုမွာ စတင္တည္ေဆာက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ဇုန္တြင္ လက္ရွိလုပ္ကိုင္ေနသူ အလုပ္ သမားေပါင္း ၁၆၀၀ ရွိၿပီး ၄င္းတို႔အနက္ ၁၀ဦးမွာ  စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံရသည့္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ လူမ်ား ျဖစ္သည္။

မီးေမာင္းထိုးျပႏိုင္ခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ …

-    ဂ်ိဳက္ကာ မွ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားအဖြဲ႕/ နိပြန္ကိုအိမွ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ လုပ္ကိုင္ၾကရသည့္  အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ညွိႏွိဳင္းေဆြးေတြးရန္ ေဖာ္ထုတ္ထားေသာ မူလ၀င္ေငြ ျပန္လည္ရရွိေရး အစီ အစဥ္ကို စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း လ်င္ျမန္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈျဖစ္ခဲ့ေသာ လူထုထံ ေဖေဖာ္၀ါရီ (၂၀)ရက္တြင္ ျပန္လည္ရွင္းလင္းကာ တုန္႕ျပန္အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေတာင္းခံမည္ျဖစ္သည္။ ၄င္းအပိုင္းတြင္

*        မွီခိုမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ရန္အတြက္ အလုပ္လုပ္ရန္ သို႔မဟုတ္ သင္တန္းတက္ေရာက္ရန္ဟူေသာ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားပါ၀င္ေသာ လူမႈေရးေထာက္ပံ့မႈအစီအစဥ္ တစ္ခု။ သို႕ေသာ္ ၄င္းမွာ ထိခိုက္လြယ္ေသာ မိသားစု မ်ားအတြက္ မျဖစ္နို္္င္ပါက ျခြင္းခ်က္ထားရွိႏိုင္သည္။

*        အသိုင္းအ၀ိုင္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ ေထာက္ပ့ံထားေသာ ရန္ပံုေငြကို လက္လွမ္းမီရန္ ။

*        ထိခိုက္အလြယ္ဆံုး မိသားစုမ်ားကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေထာက္ပံ့ေပးရန္ တို႔ပါ၀င္သည္။

 

-      သင့္ေတာ္မည့္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေပးမႈအေထာက္အပ့့ံ၊အေရးေပၚေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လိုအပ္မႈ။

၄င္းတြင္

*        အိမ္ေထာင္စုအခ်ိဳ ႔၏ ဆိုး၀ါးေသာ အေၾကြးတင္မႈ ျပႆနာ။

*        မိုးရာသီတြင္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးေသာေနရာမ်ား၌ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေရေျမာင္း စနစ္ ျပႆနာမ်ား ႏွင့္ ေရလႊမ္းမိုးမႈမ်ားကိုေျဖရွင္းရန္ နိပြန္ကိုအိက လုပ္ကိုင္ထားေသာ အစီအစဥ္မ်ား ပါ၀င္ သည္။

-  ၀င္လာမည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈျဖစ္ခဲ့ရေသာ လူထုႏွင့္ ေဒသခံမ်ားကို ၄င္းတို႔၏လုပ္ငန္းမ်ား၌ အလုပ္ခန္႔ထားရန္ႏွင့္ ညွိႏွိဳင္းေပါင္းစပ္၍ ေဒသခံတို႔၏လိုအပ္မႈႏွင့္ကိုက္ညီေသာ ေဒသအတြက္ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္း၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ထည့္၀င္ရန္ သီလ၀ါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ၏ တက္ၾကြစြာတြန္းအားေပးမႈကလညး္ အေရးႀကီးသည္။

-   ရပ္ရြာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရန္ပံုေငြသည္ ဤရည္မွန္းခ်က္ဆီသို႔ ဦးတည္ေမာင္းႏွင္ေပးမည့္ ယာဥ္တစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္အပိုင္း-၂ တို႔အပါအ၀င္

ေဆာင္ရြက္ဆဲ(သို႔) ေဆာင္ရြက္ရန္လ်ာထားေသာ သီလ၀ါဧရိယာအတြင္းရွိ  မတူညီေသာစီမံကိန္းမ်ား၌ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေသာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားႏွင့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးမႈအေလ့အထ ကြာဟခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ား။

-   စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံရသူမ်ား၏ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမ်ားကို မူလအတိုင္းျပန္လည္ရရွိေအာင္၊ တိုး တက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္အတြက္ အလုပ္တြင္ပါ၀င္သူမ်ားအားလံုး၏ ေကာင္းမြန္ေသာ စိတ္ခံယူ ခ်က္၊ ယံုၾကည္ခ်က္ ရွိရန္အေရးႀကီးမႈ။      

-    တစ္ဦးခ်င္းရင္းႏွီးျမွဳပ္နွံသူမ်ား အပါအ၀င္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္အေၾကာင္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ပိုမိုရရွိရန္ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႔အစည္းအပိုင္းမွ စိတ္ဆႏၵရွိမႈ ။

-   ၁၉၉၆၊၉၇ ခုႏွစ္မ်ားက ယခုစီးပြားေရးဇုန္ေနရာတြင္ ေျမသိမ္းထားမႈမ်ားရွိခဲ့ရာ ၄င္းသမိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာ မ်ားကုိ အသိမွတ္ျပဳျခင္းကလညး္ အေရးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈတြင္ ရွဳပ္ေထြးမႈမ်ား ရွိေနရာ ၂၀၁၅ တြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္သည့္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၏ မေက်နပ္မႈမ်ားသည္ ၄င္းျဖစ္ရပ္မ်ား ႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိသည္။ Earthrights က အစည္းအေ၀းတြင္ ၄င္းတို႔၏ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ ေလ့လာသံုးသပ္မႈမ်ား ကို မွ်ေ၀ခဲ့သည္။

 

-   ေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္းမႈႏွင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားမႈ၊ မူလ၀င္ေငြျပန္လည္ရရွိေရးအစီအစဥ္ပံုစံ၊ အထူးသျဖင့္ အထိခိုက္ခံခဲ့ရဆံုးမိသားစုမ်ား ႏွင့္ ျမဴနီစီပယ္ အလုပ္မ်ား၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားခံရသူမ်ားအျပင္ အိမ္ရွင္ ေဒသခံမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမ်ားအပါအ၀င္  အပိုင္း(၁)ကိုေနရာခ်ထားစဥ္က ရရွိသည့္ သင္ခန္းစာမ်ားကိုလည္း ေလ့လာရန္လိုအပ္သည္။ ထို႔အျပင္ အပိုင္း(၂)တြင္  တက္တက္ႀကြႀကြ ျပန္လည္အသံုးခ်ရန္လည္း လိုအပ္သည္။

 

 ပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ား၏ ခ်ိတ္ဆက္ညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးမႈ စဥ္ဆက္မျပတ္ရွိေနျခင္း၏ တန္ဖိုးရွိမႈကို အစည္းအေ၀း တြင္ လက္ခံသေဘာတူခဲ့သည္။ တက္ေရာက္ေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ အဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္  တက္ၾကြစြာစိတ္ပါ ၀င္စားမႈရွိေသာ အျခားသူမ်ားႏွင့္ဖြ႔ဲစည္းမည့္ ပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္ေသာ အႀကံေပး ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းရန္  အႀကံျပဳ ပံုစံကိုလည္း ညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ၄င္း ေကာ္မတီကအထက္တြင္ ဦးစားေပး ေဖာ္ျပခဲ့ေသာကိစၥမ်ားအတြက္ အထူးသျဖင့္  အျခားလမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္ခက္ခဲေသာ ျပႆနာမ်ားတြင္ ပိုမိုနက္နဲေသာ  စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ သီလ၀ါ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီကိုလည္း အႀကံဉာဏ္မ်ား ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

Earthrights International က ေဒသခံမ်ားႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ နစ္နာခ်က္ေျဖရွင္းေရး နည္းလမ္းပံုစံမ်ားကို ကူညီေပးေနၿပီး အႀကံေပးေကာ္မတီက ေဒသခံမ်ားပံုစံေရးဆြဲေဖာ္ထုတ္ထားေသာ ၄င္းနစ္နာခ်က္ ေျဖရွင္းေရး ယႏၱယားႏွင့္ အျပန္အလွန္ခ်တ္ဆက္ကာ ၄င္းအခ်က္မ်ား ကို မည္သို႔ေျဖရွင္းေပးသင့္သည္ ဆိုသည္မ်ားကို အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သူမ်ားက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအစီအစဥ္ကို လြတ္လပ္စြာ ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မည့္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ တတိယ အဖြဲ႔အစည္း ခန္႔အပ္ထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အျခားႏိုင္ငံမ်ားက က်င့္သံုးသည့္  ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း အစည္းအေ၀းတြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ (ဥပမာကို IFC Performance  အဆင့္ငါး) တြင္ ၾကည့္ႏိုင္သည္။ အဆိုပါ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ တတိယ အဖြဲ႕အစည္းသည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ အႀကံေပး ေကာ္မတီ အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္သည္။

တက္ေရာက္လာသူမ်ားက အဆိုျပဳသည့္ သက္ဆိုင္သူမ်ားပါ၀င္ေသာ အႀကံေပးေကာ္မတီဖြဲ႕စည္းေရးႏွင့္ စပ္ လ်ဥ္းၿပီး တစ္လအတြင္း အစည္းအေ၀း ျပန္လည္က်င္းပႏုိင္ရန္  MCRB က ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ သည္။

ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ

• Thilawa goes to Geneva

Share: