ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေစဖို႔ သစ္လြင္ေသာ ဓာတ္သတၱဳ သယံဇာတဆိုင္ရာမူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒမ်ား လိုအပ္
ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) က သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္း က႑၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (Sector-Wide Impact Assessment (SWIA) on the mining sector) အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ေ၀လိုက္ပါသည္။ SWIA ကို တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ ၈ ခုတို႔တြင္ ခဲမျဖဴ၊ ေရႊႏွင့္ ထံုးေက်ာက္ သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ာအား အဓိကထား၍ ကြင္းဆင္းသုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ယခု ထုတ္ေ၀သည့္ SWIA အစီရင္ခံစာသည္ MCRB ၏ စတုတၳေျမာက္ အစီရင္ခံစာလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ကြင္းဆင္းသုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား၊ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ လက္ရွိကနဦး ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးသပ္ကာ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ သတၱဳလုပ္ငန္းကုမၸဏီမ်ားအား အႀကံဉာဏ္မ်ား ေပးေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ေဒသတြင္း ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ တာဝန္ယူမႈ႐ွိေသာ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေပၚလာရန္အတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈ ငါးရပ္အား သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ထားပါသည္။ ၎စိန္ေခၚမႈငါးရပ္မွာ-
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည့္ မူဝါဒမ်ား၊ ဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားမွာ ႐ွင္းလင္းမႈ မ႐ွိျခင္းႏွင့္ တာဝန္ယူမႈ႐ွိေသာ ရင္းႏွီးႁမွဳပ္ႏွံမႈျဖစ္လာေစရန္ အဟန္႔အတားမ်ား ရွိေနျခင္း။
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္၊ လူမႈေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေစာင့္ၾကည့္ရန္ႏွင့္ ကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္းရန္ တာ၀န္ရွိသည့္ အစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္မွာ အကန္႔အသတ္႐ွိေနျခင္း။
-
ဓါတ္သတၳဳလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္၊ လူမႈေရးႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ထိခိုက္မူမ်ား ေဒသခံမ်ားအပၚ သက္ေရာက္ျခင္း။
-
ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသမ်ား႐ွိ သတၳဳလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္္မွာ လြန္စြာျပႆနာ ရွိေနျခင္း။
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းက႑တြင္ တရားမဝင္ တူးေဖာ္မႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းအား ကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္းရန္ လိုအပ္ေနျခင္း။
ယေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္ က်င္းပသည့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေ၀သည့္ အခမ္းအနားတြင္ MCRB ၏ ဒါရိုက္ တာဗစ္ကီဘိုမန္က
“အသစ္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းဥပေဒက လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေက်ာ္ ေလာက္ကတည္းက ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ဥပေဒကို အေျခခံၿပီး ျပန္ယူ သံုးထားတာပါ။ အဲ့ဒီ ၁၉၉၄ကျပဌာန္းခဲ့တဲ့ သတၱဳတြင္းဥပေဒကလည္း ေခတ္ႏွင့္ ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ သတၱဳတြင္းႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူေဘာင္ ေတြကလည္း သီးျခားစီပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ သတၱဳတြင္း ဥပေဒမွာလည္း သာမန္အခ်က္ေတြကိုပဲ ျပင္ဆင္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး မၾကာခင္ ထြက္လာ ေတာ့မယ့္ ၂၀၁၈ နည္းဥပေဒ ကလည္း ဒီျပင္ဆင္ထားတဲ့ ဥပေဒကိုပဲ အေျခခံရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲ့ဒါဟာ အေပၚယံ သက္သက္ပဲျဖစ္မွာပါ။” ဟုေျပာသည္။
“ျမန္မာ့သတၱဳလုပ္ငန္းအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ႕ သုေတသနအဖြဲ႔က ဒီဆန္းစစ္ေလ့လာမႈေတြကို လုပ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ ထိခိုက္နစ္နာမႈ အမ်ားစုကို အလုပ္သမားမ်ား အပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးအပါအဝင္ ခံစားရၿပီး၊ ပတ္၀န္းက်င္ကုိလည္း မ်ားစြာ ထိခုိက္မႈရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခတ္ႏွင့္ကိုက္ညီတဲ့ ဓာတ္သတၱဳဆိုင္ရာ Cadaster ကိုေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ EITI ရဲ႕စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီဖို႔ အတြက္လည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းက႑ ေရရွည္တည္တံ့ၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈေတြျဖစ္လာဖို႔ ဆန္းသစ္တဲ့စတင္မႈေတြ၊ ရွင္းလင္းတဲ့ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ႏွင့္ရိုးရွင္းတဲ့ ဥပေဒေတြ မုခ်လိုအပ္ ပါတယ္။ ”
“SWIA အစီရင္ခံစာထဲမွာ က်မတို႔ အႀကံျပဳထားတာတစ္ခုက လက္ရွိမွာစဥ္းစားေနတဲ့ အမ်ိဳးသား အဆင့္ ဓာတ္သတၱဳသယံဇာတဆိုင္ရာ မူ၀ါဒေပၚေပါက္လာဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ အႀကံဉာဏ္ရယူတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ဖို႔ပါ။ မူ၀ါဒကို ခ်က္မွတ္တဲ့အခါမွာလည္း ေက်ာက္မ်က္အပါအ၀င္ ဓာတ္သတၱဳအမ်ိဳးအစားအားလံုး ပါ၀င္ဖို႔လိုသလို အစိုးရဌာန အခ်င္းခ်င္းၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီ မူ၀ါဒကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သဘာဝ သယံဇာတ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေအာင္ပံုေဖာ္ သင့္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာက ကြ်မ္းက်င္မႈေတြနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြကိုလည္း ရယူသင့္ပါတယ္။ ေရရွည္ တည္တံ့တဲ့ သတၱဳက႑အျဖစ္ တည္ရွိေနဖို႔ ဒီက႑နဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ ဥပေဒအားလံုးကို ျပင္ဆင္ မြမ္းမံႏိုင္ဖို႔ ဒီမူ၀ါဒက အေျခခံအျဖစ္ ျဖည့္ဆည္း ေပးဖို႔လိုပါတယ္” ဟု ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
MCRB ကိုပူးတြဲ တည္ေထာင္ထားေသာ အဖြဲ႔လည္းျဖစ္သလို SWIA အတြက္ ကြ်မ္းက်င္သည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေထာက္ပံ့ေပးေသာ Danish Institute for Human Rights (DIHR) ၏ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဌာနမွ ဒါရိုက္တာ Claus Teilmann Petersen ကလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေဝသည့္ ပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ၎က
“ျမန္မာအစိုးရက လက္လုပ္လက္စား သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို တရားမ၀င္ သတ္မွတ္ထားရာကေန တရား၀င္ ျဖစ္လာဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ လက္လုပ္လက္စား သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း ေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို သိသိသာသာ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ဆင္းရဲတဲ့ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာအတြက္ အက်ိဳးျပဳေနပါတယ္။ “
“လက္လုပ္လက္စား သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို တရား၀င္ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ရတာဟာ ခက္ခဲတဲ့ လုပ္ငန္းပါပဲ။ အဲ့ဒါကို လိုင္စင္ထဲမွာ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ လြယ္ကူရိုးရွင္းစြာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တျခားေသာ ႏိုင္ငံေတြမွာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ သင္ခန္း စာေတြကိုၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ ေစႏိုင္ပါတယ္။ လက္လုပ္လက္စား သတၲဳလုပ္ငန္းဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈ မဟာဗ်ဴဟာကို ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ဖို႔ အဓိက အခ်က္အေနနဲ႔ ထည့္သြင္းရမွာကေတာ့ အစိုးရက ပါတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူေတြ အပါအ၀င္ လက္လုပ္လက္စား သတၱဳလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသူေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ မလဲဆိုတာ ညွိႏွိဳင္း အႀကံညဏ္ ရယူဖို႔ပါပဲ။ လက္လုပ္လက္စား သတၱဳလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ေတြကုိ အေသးစိတ္ ထည့္သြင္း စဥ္းစားမႈမရွိတဲ့ ဘယ္လို ခ်ဥ္းကပ္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိဳးမဆို သူတို႔ရဲ႕ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးကို ထိခိုက္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟုဆိုသည္။
သတၳဳက႑၏သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း၏ သုေတသနလုပ္ငန္း (SWIA) ကို သတင္းအခ်က္အလက္၊ တဆင့္ရရွိေသာ စာ႐ြက္စာတမ္းႏွင့္ မွတ္တမ္းမ်ားအား ေလ့လာျခင္းအျပင္ မႏၱေလး၊ စစ္ကိုင္း၊ ပဲခူး၊ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ရွမ္း၊ ကယား၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ေရႊ၊ ခဲမျဖဴ ႏွင့္ ထုံးေက်ာက္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ၎ ( SWIA) တြင္ သတၱဳက႑ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ တည္ဆဲဥပေဒ မူေဘာင္မ်ားႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ားကိုလည္း အေသးစိတ္ ဆန္းစစ္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည့္အျပင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ဆက္စပ္စဥ္းစားရမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ပါ၀င္ပါသည္။
စီးပြားေရး၊ ေကာင္းမြန္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ လူမႈေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား (Sectoral Level) က႑အဆင့္တြင္ ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္းတို႔အျပင္ (Project-level and Cumulative Impacts) စီမံကိန္းအဆင့္ႏွင့္ ဆက္စပ္သက္ေရာက္မႈမ်ား အဆင့္တို႔တြင္ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ေျမယာ၊ အလုပ္သမားႏွင့္ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ား၊ ပဋိပကၡႏွင့္ လံုၿခံဳေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ႏွင့္ေဂဟစနစ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ ဆက္စပ္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားကိုလည္း ဆန္းစစ္ထားပါသည္။
SWIA မွ အစိုးရ၊ ကုမၸဏီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အျခားေသာအစိုးရမ်ားသို႔ အႀကံဳျပဳခ်က္မ်ား ေပးထားပါသည္။ (ေနာက္စာမ်က္ႏွာ တြင္ၾကည့္ပါ။)
သတၱဳလုပ္ငန္းက႑၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း၏ အစီရင္ခံစာ အႏွစ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစုိးရသုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
-
အမ်ဳိးသားအဆင့္ ဓာတ္သတၳဳသယံဇာတ မူူ၀ါဒကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ၎ကို သတၱဳတြင္းဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒအသစ္အတြက္ အေျခခံအျဖစ္အသံုးျပဳရန္၊ ျမန္မာ့ ဓာတ္သတၱဳ သယံဇာတမွ ေဒသခံမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိေစရန္ႏွင့္ ပဋိပကၡသို႔ တြန္းအားေပးမႈမ်ား ဆက္လက္ မျဖစ္ပြားေစေရး ေသခ်ာေစရန္။
-
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ၊ ေဘးအႏၱရာယ္ဆုိင္ရာ၊ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာႏွင့္ သတၳဳတြင္းဆုိင္ရာ ပါမစ္မ်ားကုိ ထုတ္ေပးရာတြင္ ရုိးရွင္းမႈႏွင့္ ဆက္စပ္ကိုက္ညီမႈရွိရန္ လုိအပ္ၿပီး ဥပေဒမ်ားမွာလည္း ၎တို႔အား အေထာက္အပံျဖစ္ေစရန္။
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္း၌ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ကာကြယ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ကိုက္ညီမႈမရွိသည္မ်ားႏွင့္ လစ္ဟာမႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္။
-
ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ပါမစ္ႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ တာ၀န္၊ ၀တၱရားမ်ားအား လိုက္နာမွု တိုးတက္လာေစေရး တြန္းအားေပးရန္။
-
တရားစီရင္ေရးႏွင့္ ျပင္ပတရားစီရင္ေရးစနစ္မ်ားႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ကုစားသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အားေကာင္းလာေစရန္။
-
အမ်ားျပည္သူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္းႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမ်ား တိုးတက္လာေစရန္။
-
လက္လုပ္လက္စား သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ား တရာ၀င္ျဖစ္လာေစေရး တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရန္။
သတၳဳတြင္းက႑ာရွိ ကုမၸဏီမ်ားသုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
-
တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ား၏ ျပဳမႈလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအတိုင္း ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အညီ က်င့္သံုး လုပ္ေဆာင္ရန္။
-
ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ႀကဳိတင္သိျမင္ရန္ စစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ ထိခုိက္ ေစႏိုင္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ႀကဳိတင္တားဆီးျခင္းလုပ္ငန္း (due diligence) မ်ားကုိ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရန္။
-
ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကုိ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ ေလ်ာ့ခ်မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္။
-
ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေနရာမ်ားတြင္ due diligence ကို အရွိန္ျမွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ ရန္။
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းတစ္ခုခ်င္းစီတြင္ မေက်လည္မႈမ်ားႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကုိ လုပ္ငန္းခြင္ အဆင့္တြင္ တုိင္ၾကားႏိုင္သည့္စနစ္ တစ္ခုတည္ေထာင္ရန္။
-
ပါတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ား အထူးသျဖင့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ား စသည္တုိ႔ႏွင့္ ညွိႏွိဳင္း ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရန္။
-
ေဒသခံမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား၊ ထုတ္လုပ္မႈကြင္းဆက္ႏွင့္ ေဒသ၏ အေၾကာင္းကိစၥမ်ား တိုးတက္လာေစေရး လုပ္ေဆာင္ရန္။
-
တရား၀င္မဟုတ္ေသာ လက္လုပ္လက္စား သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ားကို တရား၀င္လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္လာ ေစေရး ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္။
-
တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းမ်ား၏ အေလ့အက်င့္မ်ား တုိးတက္လာေစေရး စုေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္။
တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားသို႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
-
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ သတၳဳတြင္းဆုိင္ရာ မူ၀ါဒႏွင့္ ခြင့္ျပဳမိန္႔မ်ား တိုးတက္လာေစရန္အတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္ရန္။
-
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ သတၳဳလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ အတြက္ ပါမစ္ထုတ္ေပးျခင္းဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္မ်ား တုိးတက္ လာေစရန္။
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားခံၾကရေသာ ေဒသခံမ်ား၏ အခြင့္အေရး မ်ားကုိ ကာကြယ္ရန္။
အရပ္ဖက္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားသုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
-
သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားခံၾကရေသာ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေပးျခင္း၊ေလ်ာ့ခ်ျခင္းႏွင့္ကုစားျခင္းမ်ား ရရွိေစေရး အေထာက္အပံ့ေပးရန္။
-
ဆက္စပ္ေသာ ဥပေဒေရးရာႏွင့္မူ၀ါဒမ်ားအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ အတြက္ တိုက္တြန္းအားေပးရန္။
-
ပါတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူအားလံုး ပါ၀င္ေသာ ကနဦးေဆာင္ရြက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္း ႏွင့္ ၎တို႔၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို အသံုးျပဳရန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားအတြက္ ကမ္းလွမ္းသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားတြင္ ပါ၀င္ရန္။
အျခားေသာ အစိုးရမ်ားသုိ႔ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား။
-
သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းရွိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ကာကြယ္မႈမ်ား အားေကာင္း လာေစေရး နည္းပညာအကူအညီမ်ား ေထာက္ပံ့ေပးရန္။
-
လက္လုပ္လက္စား သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ား တရား၀င္ျဖစ္လာေစေရး နည္းပညာ အကူအညီမ်ား ပံ့ပိုးေပးရန္။
-
ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေနရာမ်ားရွိ ေရရွည္တည္တံ့မႈမရွိေသာ သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေျဖရွင္းရန္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အား ေထာက္ပံ့ေပးရန္။
-
ျမန္မာႏုိ္င္ငံတြင္ တာ၀န္ယူမႈရွိစြာျဖင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားအား တိုက္တြန္း အားေပးရန္။
ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ
- ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းက႑၏ က႑အလိုက္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း (SWIA)
- Jade Mining in Kachin State – Environmental Management Plans
- စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း တာဝန်ယူမှု ရှိသော ရွှေသတ္တုလုပ်ငန်းများဖြစ်ပေါ်လာ စေခြင်းဆီသို့
- River Sand Extraction in Myanmar
- Experts object to firms’ plans to mine sand in Tanintharyi Region