English
မြန်မာ
မြန်မာ (unicode)
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတို႔ႀကားရွိ အဆက္အသြယ္မ်ားအား ခိုင္မာအားေကာင္းေစျခင္း
ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာနသည္ Helmsley ပရဟိတအဖြဲ႕၏ အေထာက္အပံ့ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတို႔ႀကား ရွိေနသည့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား အထူးသျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေႀကာင္းမႈဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရးကို နားလည္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိျပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား မည္သို႔ေရွာင္ရွားမည္၊ ေလ်ာ့နည္း ေစမည္၊ ခုႏွိမ္ေပးမည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူသိနားလည္မႈ မ်ားျပား လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ရည္ရြယ္သည္။
Fairfields Consulting မွ Sally Johnson ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍ စာတမ္း မူႀကမ္းတစ္ေစာင္ ေရးသားထားျပီး အႀကံေပးခ်က္မ်ားကို ဘာသာျပန္ျခင္း မျပဳမီ ထည့္သြင္းလ်က္ရွိသည္။ အဆိုပါစာတမ္းမူႀကမ္းႏွင့္ အတူတကြ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း၊ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားေႀကာင့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႔ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားရွိေႀကာင္း ေဖာ္ျပထားသည့္ ျဖည့္စြက္စာတမ္း မ်ားကိုလည္း ထုတ္ျပန္သြားမည္ျဖစ္သည္။ MCRB သည္ ဤစာတမ္း မူႀကမ္းႏွင့္ ျဖည့္စြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိသက္ဆိုင္ရာ ေရွ႕ေျပး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၏ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား ရယူႏိုင္မႈ အေျခအေနပိုမိုေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေနမႈမ်ားကို ထပ္တိုးထည့္သြင္းႏိုင္ရန္ အတြက္ အဆိုပါေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေႀကာင္းအခ်က္မ်ား ပို႕ေပးရန္ ဖိတ္ႀကားအပ္ပါသည္။ ဓာတ္ပံုမ်ား(ပိုင္ရွင္အား အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္)အပါအဝင္ အခ်က္ အလက္မ်ား ပို႔ေပးလိုပါက စီမံကိန္းတာဝန္ခံ အဂၤါေအာင္ထံ သို႔လိပ္မူ၍ အျမန္ ဆံုး ပို႔ေပးရန္ ပန္ႀကားလိုပါသည္။
မတ္လ ၁၉-၂၀ ရက္တြင္ MCRB မွ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပြဲအစီအစဥ္ႏွစ္ခုကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ဦးစီး က်င္းပခဲ့ပါသည္။ ပထမအစီအစဥ္မွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ စာတမ္းမူႀကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ နယ္ပယ္စံုအက်ဳိးသက္ဆိုင္သူမ်ားႏွင့္အတူ ေဆြးေႏြး ေျပာ ဆိုျခင္းျဖစ္ျပီး ဒုတိယအစီအစဥ္မွာ ကုမၸဏီကိုယ္စားျပဳ ပုဂၢိဳလ္အေယာက္ (၇၀)ခန္႕ (အမ်ားအားျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) ဆိုင္ရာ အႀကံေပးမ်ား) အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တတ္ကြ်မ္း ပညာ ရွင္အခ်ဳိ႕မွ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIA)ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သင္တန္းပို႕ခ်ေပးခဲ့ပါသည္။
MCRB သည္ အဆိုပါေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ ပိုက္ေခ်ာင္းမ်ား၊ အိတ္မ်ား အစရွိသည့္ တခါသံုး ပလတ္စတစ္ပစၥည္း မ်ားေႀကာင့္ ပင္လယ္လိပ္မ်ားႏွင့္ အျခားဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႔ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိေႀကာင္း လူသိလာေအာင္ ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။ သန္႔ျမန္မာ(Thant Myanmar)ဟုေခၚတြင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအသစ္သည္ ပလတ္စတစ္ အမႈိက္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသအဆင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေရွ႕ေျပးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိျပီး ကမာၻ႕သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ေန႔ျဖစ္သည့္ ဇြန္လ ၅ရက္ (http://worldenvironmentday.global/ ) မတိုင္မီႏွင့္ တိုင္ျပီးေနာက္ပိုင္း ဆက္လက္၍ ပလတ္စတစ္အမႈိက္ဖယ္ရွားေရးကို လုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္တြင္က်င္းပခဲ့သည့္ နယ္ပယ္စံုမွ အက်ဳိးသက္ဆိုင္သူမ်ား ပါဝင္ သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အႀကံေပးမ်ား၊ ပညာေရးပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ အစိုးရပိုင္းဆိုင္ရာတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳ၍ အက်ဳိး သက္ဆိုင္သူမ်ား စုစုေပါင္း အေယာက္(၅၀)ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ Sally Johnson ၏ ကိုယ္စားအျဖစ္ ဗစ္ကီဘိုမန္မွ စာတမ္းမူႀကမ္း၏ အေရးပါ သည့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ပြဲတက္ေရာက္ လာသူမ်ားသည္ အဆိုပါအခ်က္မ်ားကို ႀကိဳဆိုခဲ့ျပီး ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ား ကိုလည္း အေရးႀကီးသည္ဟု မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ပါသည္။
- § တိက်ေသခ်ာစြာ စူးစမ္းေလ့လာထားသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIAs) မ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္။ စီမံကိန္း အဆိုျပဳသူမ်ား (ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျပဳထားသူမ်ား) မွ လုပ္ေဆာင္ရန္ ဝန္ေလးတတ္သည့္ စီမံကိန္း၏ အမွန္တကယ္ အေျခအေနကို ထင္ဟပ္ျပီး ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းမ်ဳိးကို ေရးသားထုတ္လုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။ ဤျပႆနာသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အႀကံေပးမ်ားမွ အဓိက စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အႀကံေပးမ်ားႏွင့္အတူ ၂၀၁၇ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သေဘာတူညီစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။
- ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းအရ လုိအပ္ခ်က္တခုျဖစ္သည့္ ဇီဝမ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ က်ေရာက္လာသည့္ စုေပါင္းသက္ေရာက္မႈမ်ားအား ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ဤအေႀကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း။
- အေျခခံ အကဲျဖတ္ျခင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ ရရွိသည့္ ရလာဒ္မ်ားကို ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးရန္အတြက္ ႀကီးႀကပ္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ အေရးအတြက္ တက္ႀကြလႈပ္ရွားသည့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္လည္း မွ်ေဝေပးရမည္။ ေကာင္းမြန္သည့္ အေျခခံအခ်က္အလက္မ်ားသည္ စီမံကိန္းမစတင္ကပင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား အေပၚ က်ေရာက္လ်က္ရွိသည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား အတြက္ ကုမၸဏီမ်ားမွ သက္ေသ အေထာက္အထားျပႏိုင္ရန္ အာမခံခ်က္တခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္သည္။ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ က႑တြင္ ပင္လယ္ျပင္၌ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား ၏ အေျခခံအခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ယူျခင္းႏွင့္ မွ်ေဝျခင္း ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားအားလည္း မီးေမာင္းထိုးျပထားသည္။ အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရနံယိုဖိတ္ျခင္း ကဲ့သို႕ေသာ အေရးေပၚအေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက အဆိုပါအေျခခံ အခ်က္အလက္မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ေျဖရွင္းႏိုင္ေႀကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
- အခ်က္အလက္မ်ား မွ်ေဝျခင္းမွ စတင္၍ ပုဂၢလိက က႑ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေရးအတြက္ တက္ႀကြလႈပ္ရွားသည့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႀကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း။
- ထိခိုက္လြယ္သည့္ ပတ္ဝန္းက်င္မ်ားတြင္ တိုးပြားလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ခရီးသြားလာသူမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ထိခိုက္မႈမ်ားအား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း။
မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲသို႕ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အႀကံေပး အေယာက္ ၇၀ေက်ာ္ႏွင့္ အျခားေသာ ကုမၸဏီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ႀကျပီး ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းတြင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ က်ေရာက္လာသည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား သတ္မွတ္ရန္ႏွင့္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈမ်ားမွာ အသိပညာႏွင့္ သင္တန္းေပးမႈ မရွိျခင္း၊ ဥပေဒအရ ျပဌာန္းခ်က္ မရွိျခင္း (၃၁% အသီးသီး) ဟု ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ ဆက္လက္၍ အျခား စိန္ေခၚမႈမွာ အစိုးရမွ လမ္းညႊန္ျပမႈမရွိျခင္း (၂၅%) ျဖစ္သည္။ ေဒသခံရပ္ရြာ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားသည္ ဇီဝမ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေႀကာင္းအရာ အခ်က္အလက္မ်ား ရယူရန္ အသံုးဝင္ဆံုး အရင္းအျမစ္မ်ား ျဖစ္ေႀကာင္း အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ ၆၉% မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ႀကျပီး အျခားေသာ ၃၁% သည္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ျပီး မည္သူတဦးတေယာက္မွ အစိုးရအား သတင္း အခ်က္အလက္ ရယူရန္ အသံုးဝင္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းမရွိေပ။
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ ၆၈% သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ ျခင္းတြင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လံုေလာက္စြာ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိေႀကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ Hanna Helsingen (WWF) ႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ေရွ႕ေနျဖစ္သည့္ Mathew Baird သည္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းကို သံုးသပ္ရန္ႏွင့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား အကဲျဖတ္ရန္အတြက္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန (MONREC) ေအာက္ရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဦးစီးဌာန (ECD) ႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ျခင္း၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို မွ်ေဝခဲ့ႀကသည္။ ဆိုးရြားသည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားအား ဥပမာေပးေျပာဆိုခဲ့ႀကသလို အဆိုပါ အေလ့အက်င့္ဆိုးမ်ားအား မည္သို႔ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ ေႀကာင္းလည္း အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးခဲ့ႀကသည္။ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ အခ်ဳိ႕ေသာ အေႀကာင္းအရာမ်ားမွာ ကာကြယ္ေတာဧရိယာမ်ားႏွင့္ မပ်က္မစီးရွိေနသည့္ သစ္ေတာမ်ား၏ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲတန္ဖိုးကိုသာ အေလးေပးျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ပ်က္စီးယိုယြင္းေနသည့္ ဝန္းက်င္မ်ားတြင္ လည္း ေျမယာျပန္႕က်ဲေနျခင္းကို ေလ်ာ့ပါးေစႏိုင္သည့္ အမွန္တကယ္ အလုပ္ျဖစ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အကဲျဖတ္ေပးရန္ႏွင့္ ကာကြယ္ေပးရန္ လိုအပ္သည့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားရွိေႀကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ ေတြးေခၚမႈအားနည္းေသာ ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ပါးေစသည့္ နည္းလမ္းတခု၏ ဥပမာမွာ ဆင္မ်ားအသံုးျပဳရန္အတြက္ နိမ့္လြန္းေသာ လႈိဏ္ေခါင္းမ်ားအား လမ္းမ်ားေအာက္တြင္ ေဖာက္လုပ္ထားျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။
Matthew Baird သည္ Sally Johnson အစား တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ျပီး ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း အတြင္းသို႕ ကနဦး စစ္ေဆးသည့္ အဆင့္မွစတင္၍ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ တင္ျပျပီးသည့္ေနာက္ ေစာင့္ႀကည့္ကြပ္ကဲျခင္းအဆင့္အထိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပိုမိုထည့္သြင္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ အဓိကအေလးေပး ရမည့္အခ်က္မွာ ထိခိုက္မႈမ်ားအား ေရွာင္ရွားရန္ျဖစ္ျပီး မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ဳိးတြင္သာ ခုႏွိမ္ျခင္းကို လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဆက္လက္၍ ႏိုင္ငံတကာရွိ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း၏ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအား ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ သက္ရွိသဘာဝ သယံဇာတမ်ားအား ေရရွည္တည္တံ့ ေစမည့္ စီမံခန္႕ခြဲမႈဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈ စံသတ္မွတ္ခ်က္ ၆ ႏွင့္ ပတ္ သက္၍လည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္။ (အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း၏ လုပ္ေဆာင္မႈ စံသတ္မွတ္ခ်က္ ၆ သည္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အသံုးတည့္ဆံုး စံသတ္မွတ္ခ်က္အျဖစ္ အျခားေသာ တင္ျပေဆြးေႏြးသူမ်ား မွလည္း ထပ္ေဆာင္းေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္)။
ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အႀကံေပးမ်ားမွ အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွာေဖြရာႏွင့္ အသံုးျပဳရာတြင္ ရင္ဆိုင္ရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ႀကသလို ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ားအား အကဲျဖတ္ရာတြင္ အစိုးရအရာရွိမ်ားသည္ အခ်က္ အလက္မ်ားကို မည္သည့္ေနရာတြင္ ရွာေဖြႏိုင္ေႀကာင္း သိရွိေစရန္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပူးတြဲ၍ လုပ္ကိုင္ရေႀကာင္းလည္း ေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕မွ Alex Diment သည္ ဇီဝမ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲမ်ားဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာရွိ အြန္လိုင္းအခ်က္အလက္ အရင္းအျမစ္မ်ား (အခေႀကးေငြေပး ရေသာ သို႔မဟုတ္ အခေႀကးေငြမဲ့ရယူႏိုင္ေသာ) ႏွင့္ ၄င္းတို႔ကို မည္သို႔အသံုးျပဳႏိုင္ေႀကာင္း၊ မွားယြင္းေနသည့္ အခ်က္အလက္ မ်ားအား မည္သို႔ေရွာင္ရွားရမည္ျဖစ္ေႀကာင္း တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ ၅၉%မွ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးက႑သည္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအတြက္ ဆိုးက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆေႀကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ ERM မွ David Nicholson သည္ သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းအပါအဝင္ တြင္းထြက္သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းက႑တြင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထည့္သြင္း လုပ္ေဆာင္ထားျပီး ျဖစ္ေႀကာင္းႏွင့္ ႀကြင္းက်န္ သက္ေရာက္မႈအား မည္သို႔အဓိပၸာယ္ ဖြင့္သင့္ေႀကာင္းလည္း ရွင္းျပခဲ့သလို အဆိုပါသက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ်ာ့ပါးရန္ႏွင့္ ခုႏွိမ္ေပးရန္ မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေႀကာင္း ဥပမာေပး၍ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သက္ဆိုင္မႈရွိသည့္ အျခားလုပ္ငန္းက႑မ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ဆဲရွိသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ား၊ အထူး သျဖင့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ႀကသည္။ Iain Dixon (XODUS)သည္ ကမ္းလြန္ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းမ်ား၏ အဓိကသက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ပါးေစသည့္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား အား တင္ဆက္ခ့ဲသည္။
MCRB မွ Vicky Bowman သည္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအတြက္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းမ်ားမွ က်ေရာက္လာသည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား သတ္မွတ္ ေျပာဆိုခဲ့ျပီး အဆိုပါသက္ေရာက္မႈမ်ားအား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ ရယူအ သံုးျပဳႏိုင္သည့္ ျမန္မာ့ဥပေဒႏွင့္ အျခားေသာလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကိုလည္း မီးေမာင္းထိုးေျပာဆိုခဲ့သည္။ တနသာၤရီကြ်န္းစုရွိ ကြ်န္းမ်ားအေျချပဳ ခရီးသြားစီမံကိန္းမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားျပားႏိုင္ေခ်ႏွင့္ တင္သြင္း ထားသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ားသည္ အားနည္းခ်က္ မ်ားရွိေႀကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ အဆိုပါအားနည္းခ်က္မွာ ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ သႏာၱေက်ာက္တန္းမ်ား၊ ေရခ်ဳိအရင္းအျမစ္မ်ား အေပၚက်ေရာက္လာသည့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားအတြက္ အျခားေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္း မ်ား၏ ဆန္းစစ္မႈသည္ အဓိကျပႆနာျဖစ္ေနသည္။ အျခား ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားသည္ ဝင္ထြက္ သြားလာျခင္း ျပဳႏိုင္သည္ /မျပဳႏိုင္သည္ဟူ၍ လြယ္ကူရွင္းလင္းသည့္ သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ဳိးသာ မဟုတ္ဘဲ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားအား ခ်ဳံ႕ျခင္း၊ ေရသံုးစြဲမႈႏွင့္ ကမ္းရိုး တန္းမ်ား ပ်က္စီးယိုယြင္းမႈကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းမ်ဳိး၊ ကမ္းေျခနံရံမ်ား အသံုးမျပဳျခင္းမ်ဳိး ျဖစ္သင့္သည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း (IFC)မွ ေရအား လွ်ပ္စစ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးျဖစ္သည့္ Kate Lazarus သည္ အစိုးရအတြက္ IFC မွ ေရးသားျပဳစုလ်က္ရိွသည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆိုင္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အသိေပးေျပာႀကားခဲ့ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္ျခင္းအေႀကာင္းႏွင့္ ၄င္းဆန္းစစ္မႈအား ေစာလ်င္စြာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ က်ေရာက္ လာမည့္ စုေပါင္းသက္ေရာက္မႈမ်ားအား သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္အတြက္ မူေဘာင္တခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေႀကာင္း မီးေမာင္းထိုး ေျပာႀကားခဲ့သည္။
အသစ္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္းဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအသင္း(MIAA) ၏ ဥကၠဌ ျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္နႏၵမွ အဆိုပါ အဖြဲ႕အစည္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ရွင္းျပေျပာဆို၍ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲအား ပိတ္သိမ္းခဲ့သည္။ ထပ္မံသိရွိလိုပါက ၄င္းတို႔၏ Facebook page တြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။ MCRBသည္ အဆိုပါ အဖြဲ႕အစည္း ေပၚထြက္လာျခင္းကို ႀကိဳဆိုလိုျပီး ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း ဆုိင္ရာ အႀကံေပးမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမွင့္တင္ေပးရန္အတြက္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း ဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအသင္း၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ အျခားေသာ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး မိတ္ဖက္မ်ားႏွင့္ အတူပူးေပါင္း၍ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
MCRB သည္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအား တင္ဆက္ေပးရန္ႏွင့္ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား မ်ားျပားလာေစရန္ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရး သက္ေရာက္မႈမ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဥပေဒ မူေဘာင္၊ ႏိုင္ငံတကာ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ ပါလီမန္၊ အစိုးရ အရာရွိမ်ား ႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ သင္တန္းေပးရန္အတြက္လည္း လိုလားပါသည္။ စိတ္ဝင္စားပါက သို႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။
ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ
- ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈျခင္း
- MCRB မွ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ စာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္အား ထုတ္ျပန္ျခင္း
Share:
