ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္ေနၾကေသာ နိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အမွတ္ေပးသည့္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ စံနမူနာ (Benchmark) သစ္တြင္ ရမွတ္ ျမင့္မားစြာရရွိ

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အမွတ္ေပးနိုင္သည့္ စံနမူနာ Corporate Human Rights Benchmark (CHRB)သစ္အစီရင္ခံစာကို လန္ဒန္တြင္ မတ္လ ၁၄ရက္က ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၄င္းအစီရင္ခံစာကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူ ျပဌာန (MCRB)ကို ထူေထာင္ေပးသည့္ မိခင္အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုအနက္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ  the Institute of Human Rights and Business (IHRB) ကျပဳစုထားပါသည္။  ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းနွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားသည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအနက္ ၄င္းအစီရင္ခံစာတြင္ ထိပ္ပိုင္းေရာက္သူ ၊အမွတ္မ်ားသူ စာရင္းတြင္ Nestle ႏွင့္ Unilever တို႔ ပါဝင္သလို ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လုပ္ကိုင္ေနေသာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆႏၵရွိေသာ၊ အဝတ္အထည္ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ Marks & Spencer , Adidas ႏွင့္ H&M,  တို႔လည္း ပါဝင္သည္။ တြင္းထြက္ကုမၸဏီမ်ားစာရင္းတြင္ ပါဝင္သည့္ ျပင္သစ္ေရနံကုမၸဏီ TOTAL ကလည္း ထိပ္တန္းအမွတ္ေကာင္းသူ စာရင္းတြင္ ပါဝင္သည္။  GAP, Chevron ႏွင့္ Coca-Cola   တို႔သည္လည္း အျခားကုမၸဏီအမ်ားစုႏွင့္ႏွိဳင္းယွဥ္ပါက ရမွတ္ေကာင္းမ်ား ရရွိခဲ့သည္။

အမွတ္ေပးရာတြင္ ကုမၸဏီ၏မူဝါဒမ်ား၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ပံုမ်ား၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ပံုအဆင့္ဆင့္၊ အေလ့အ က်င့္၊ႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈတို႕ကို ေလ့လာအမွတ္ေပးသည့္အျပင္ ကုမၸဏီက လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္မႈရွိသည္ဟု စြပ္စြဲခံရပါက မည္သို႔ တုန္႔ျပန္သည္ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္၊အဝတ္အထည္ႏွင့္ သတၱဳတြင္းက႑မွ ကုမၸဏီေပါင္း ၉၈ခုကို အဓိက ေခါင္းစဥ္ ေျခာက္ခုေအာက္မွ အညႊန္းကိန္း ၁၀၀ျဖင့္ အမွတ္ေပး ပါသည္။ ရမွတ္ ၅၅မွ ၆၉ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိခဲ့သည့္ ကုမၸဏီငယ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး ရလဒ္မွာ ေမ်ာ္မွန္းခ်က္ႏွင့္ မကိုက္ညီခဲ့ပါ။  ကုမၸဏီ၉၈ခုတြင္ ၆၃ခုမွာ ရမွတ္ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ပင္ နည္းခဲ့သည္။  

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျပဳလုပ္ထားေသာကုမၸဏီမ်ားႏွင့္၊ ထုတ္လုပ္မႈ၊ဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ ေရာင္းဝယ္ ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ေလ်ာက္လံုးပါဝင္ေသာ ကြင္းဆက္မ်ား (supply chain)တြင္ပါဝင္ေသာ  အျခားကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည့္ CNOOC, ENI, Heineken, ONGC, Pepsi, (CNPC ကရွယ္ယာမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္) Petro china, Royal Dutch Shellႏွင့္  Statoil တို႔မွာရမွတ္ မမ်ားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။  ထို႔အျပင္ အဝတ္အထည္က႑တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ကုမၸဏီအခ်ိဳ႕မွာ ရင္းျမစ္ရရွိမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ လိုအပ္ေနေသးသည္ဟု ယူဆရသည္။

ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)၏ဒါရိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္က  ‘ကုမၸဏီေတြရဲ႕ စီးပြားေရး အမူအက်င့္မွာ လူအခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာဖို႕တင္းၾကပ္တဲ့ မူေဘာင္ရွိေနတဲ့ အနည္းသာရွိတဲ့ထိပ္ပိုင္းရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆြဲေဆာင္ထား နိုင္တာက ေကာင္းပါတယ္။  ထို႔အတူပဲ တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းေတြမွာ လိုအပ္တဲ့ ထိေရာက္မႈရွိတဲ့   human rights due diligence (စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္မိမိတို႔၏ လုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာႏွင့္လူမႈ သို႔မဟုတ္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္တို႔ကို တိုက္ရိုက္ ျဖစ္ေစ၊ သြယ္ဝုိက္၍ ျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားကို ႀကိဳတင္သိရွိႏိုင္ရန္စိစစ္ျခင္း)ေတြ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း မွာလည္း အၿမဲတမ္း လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီး ပါတယ္။ MCRB၇ဲ႔ အေတြ႕အႀကံဳအရ အခ်ိဳ႕ ကုမၸဏီေတြက အမွတ္မ်ားမ်ားမရႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႕မွာ လက္ခံက်င့္သံုးဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လူ႕အခြင့္အေရးအကဲဆတ္မႈ၊ ေစ်းကြက္ဝင္ေရာက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာေတြ မရွိေသးပါဘူး။  

ျမန္မာရင္းနွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒသစ္ နဲ႔ အသစ္ထြက္ ေပၚလာမယ့္စည္းမ်ဥ္းေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ကတိျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ တိုက္တြန္း အားေပးျခင္းျဖင့္ အဲဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။  'ဟု ေျပာသည္။

၂၀၁၄ခုႏွစ္ကတည္းက MCRBသည္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကိုတိုင္းတာသည့္ စံနမူနာ (benchmark)ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၄င္းသည္လည္း ျမန္မာကုမၸဏီမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို မွ်တေကာင္းမြန္စြာ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္။ ၄င္းတြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး၊အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊က်န္းမာေရးလံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေရး ပတ္ဝန္းက်င္ တို႔ပါဝင္သည့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အမူအ က်င့္ႏွင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈတို႕ကိုပြင့္လင္းစြာ ေဖာ္ျပရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။    MCRB သည္ ယခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ၄င္းပြင့္သစ္စအစီရင္ခံစာအတြက္ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းကို CHRB အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ ညီညြတ္မႈရွိေစရန္ ျပန္လည္သံုးသပ္မည္ ျဖစ္သည္။ 

ေနာက္ခံအေၾကာင္း

၁။ Corporate Human Rights Benchmark (CHRB) အေၾကာင္းပိုမို သိရွိလိုပါက ပူးတြဲပါ  CHRB သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ ဝက္ဆိုဒ္လိပ္စာ www.corporatebenchmark.org  တြင္ၾကည့္ရွဳႏိုင္ပါသည္။   CHRB ကို ေအာက္ပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဦးေဆာင္ပါသည္။

• APG Asset Management

• Aviva Investors

• Business & Human Rights Resource Centre

• Calvert Research and Management

• The EIRIS Foundation

• The Institute for Human Rights and Business

• Nordea Wealth Management

• VBDO

၂။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB )www.mcrb.org.mm သည္ ယူေကအေျခစိုက္ Institute for Human Rights and Business (IHRB) ႏွင့္ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ Danish Institute for Human Rights (DIHR) တုိ႕၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ ယူေက ၊ ဒိန္းမတ္ ၊ ေနာ္ေဝး ၊ ဆြဇ္ဇာလန္ ၊ နယ္သာလန္ ႏွင့္ အိုင္ယာလန္တုိ႕၏ အေထာက္အပ့ံျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ဖြင့္လွစ္ထားပါသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ေဒသတြင္းလုိအပ္ခ်က္ ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား ႏွင့္ အညီ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ အသိပညာ ၊ စြမ္းရည္ ႏွင့္ စကားဝိုင္းမ်ား ဖန္တီးရန္ အတြက္ ထိေရာက္ ၿပီး တရားဝင္ျဖစ္ေသာ လမ္းေၾကာင္း (Platform) တစ္ခု အျဖစ္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္ ျဖစ္သည္။ သို႕မွသာလွ်င္ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အေလ့အက်င့္မ်ား ပိုမုိ ျဖစ္ေပၚလာမည္ ျဖစ္သည္။ MCRB သည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ၊ အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ႏွင့္ အစိုးရ တုိ႕ႏွင့္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ဘက္မလုိက္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚ တြင္ ရပ္တည္ပါသည္။ 

၃။      ျမန္မာ့ကုမၸဏီ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ေလ့လာသည့္ ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ (TiME)/ Pwint Thit Sa သည္ ျမန္မာကုမၸဏီႀကီး အခု ၁၀၀ ၏ ဝဘ္ဆုိဒ္မ်ားကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာၿပီး အမွတ္ေပးျခင္း ျပဳလုပ္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ အစီရင္ခံစာသည္ ကုမၸဏီမ်ား ထုတ္ျပန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား အေပၚတြင္ မူတည္၍ အမွတ္ေပးျခင္းျဖစ္သးည္။ ၎တုိ႕၏ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္းမဟုတ္ေပ။ အစီရင္ခံစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈပိုမို ရွိလာေစရန္အတြက္ တုိက္တြန္း အားေပးရန္ ျဖစ္သည္။ပြင့္သစ္စအေၾကာင္း ပိုမိုသိရွိလိုပါက  https://www.myanmar-responsiblebusiness.org/pwint-thit-sa/2016.html တြင္ေလ့လာနိုင္ပါသည္။

For more information please contact:

[email protected]

ဆက္စပ္ေသာ အေၾကာင္းအရာ

• Responsible Investment – A Way Forward
• Meeting Between MCRB, International Investors and Myanmar Investment Commission to Discuss Responsible Investment in Myanmar
• Working with Community Groups in Kyaukphyu on Responsible Investment
• NGOs Submit Comments on the Third Tranche Draft Myanmar Investment Rules
• NGOs Submit Further Comments on the Draft Myanmar Investment Rules

Share:

ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ သတင္းေဆာင္းပါး

Developing Sustainable Tourism in the Myeik Archipelago and Tanintharyi Region

ဆက္လက္ေဖာ္ျပမည့္ သတင္းေဆာင္းပါး

Lack of Consultation on the Citizens Privacy and Security Law is a Missed Opportunity